به تازگی تصاویری از «ربات بارداری» در چین وایرال شد؛ تصاویری که واقعیت ندارند، اما سوال های جالبی درباره امکان ساخت رحم مصنوعی و بارداری خارج از بدن انسان مطرح کرده اند. در این مقاله، فناوری، چالش ها و آینده بارداری مصنوعی را بررسی می کنیم.
ربات بارداری در شبکه های اجتماعی؛ واقعیت یا شایعه؟
داستان وایرال درباره دانشمندی به نام ژانگ چی فنگ است که ادعا می کرد ربات بارداری از مرحله لقاح تا تولد می سازد. قیمت نمونه اولیه نیز کمتر از ۱۴هزار دلار آمریکا اعلام شد.
اما بررسی ها نشان می دهد:
- هیچ فردی با این مشخصات از دانشگاه فناوری نانیانگ سنگاپور فارغ التحصیل نشده است.
- هیچ تحقیق یا پروژه ای درباره ربات بارداری در این دانشگاه انجام نشده است.
نتیجه: ربات بارداری واقعی نیست و بیشتر یک داستان علمی-تخیلی به نظر می رسد.
رحم های مصنوعی؛ فناوری واقعی در مسیر پیشرفت
با وجود جعلی بودن ربات، دانشمندان در حال توسعه رحم های مصنوعی برای نوزادان نارس هستند. نمونه ای مشهور EXTEND در بیمارستان کودکان فیلادلفیا ساخته شده است.
نحوه عملکرد دستگاه EXTEND:
- نوزاد در کیسه ای پر از مایع شبیه مایع آمنیوتیک قرار می گیرد.
- بند ناف به اکسیژناتور خارجی متصل است تا عملکرد جفت شبیه سازی شود.
- محیط کنترل شده از نظر دما، فشار، نور و میکروب ها محافظت می شود.
نتایج آزمایش روی بره ها:
- جنین ها می توانند تا یک ماه در دستگاه رشد کنند.
- رشد مغزی و ژنی شبیه رشد طبیعی در رحم است.
هدف اصلی این دستگاه ها: حمایت از نوزادان نارس، نه بارداری کامل خارج از بدن انسان.
چالش های فنی بارداری رباتیک
چند مشکل کلیدی وجود دارد که بارداری مصنوعی را پیچیده می کند:
- لانه گزینی رویان:
- در بارداری طبیعی، تخمک لقاح یافته به دیواره رحم می چسبد.
- در ربات، ممکن است نیاز به جایگزین بافت رحم باشد.
- تأمین مواد مغذی و اکسیژن مناسب:
- جریان خون مادر در اوایل بارداری اکسیژن کم دارد.
- بازسازی این شرایط در ربات دشوار است.
- محافظت در برابر عفونت ها:
- حفظ محیط استریل و بدون میکروب برای چندین ماه یک چالش بزرگ است.
- سیستم ایمنی و آنتی بادی ها:
- در بارداری طبیعی، آنتی بادی ها از مادر به جنین منتقل می شوند.
- ربات باید جایگزینی برای این فرآیند پیدا کند، مثلاً استفاده از آنتی بادی های آزمایشگاهی.
- میکروبیوم مادر:
- باکتری ها و قارچ های واژینال نقش مهمی در سلامت جنین دارند.
- تقلید میکروبیوم پیچیده انسانی در ربات هنوز امکان پذیر نیست.
پرسش های اخلاقی و قانونی
حتی اگر فناوری بارداری رباتیک عملی شود، هنوز سوالات بی شماری باقی می ماند:
- گامت ها (تخمک و اسپرم) از کجا تأمین خواهند شد؟
- لقاح چگونه انجام می شود؟ در خود ربات یا آزمایشگاه؟
- چه کسی مسئول نظارت بر ربات و جنین خواهد بود؟
- فرآیند زایمان چگونه انجام می شود؟
بسیاری از این پرسش ها هنوز پاسخ ندارند و فعلاً بیشتر موضوع داستان علمی-تخیلی هستند.
نگاه متخصصان
- دکتر هاروی کلیمن: «فکر کردن به این فناوری جالب است، اما بارداری طبیعی همچنان معجزه است.»
- دکتر لوسین آغاجانوا: «در آمریکا دسترسی به درمان های باروری و رحم جایگزین وجود دارد، بنابراین نیاز فوری به ربات بارداری نیست.»
جمع بندی
هرچند ربات انسان نمای باردار واقعی نیست، این داستان سوالات جذابی درباره فناوری رحم مصنوعی و آینده بارداری خارج از بدن انسان ایجاد کرده است. چالش های فنی، اخلاقی و قانونی هنوز بسیار گسترده اند و مسیر عملی شدن چنین فناوری ای طولانی و پیچیده خواهد بود.
درس اصلی: بارداری طبیعی یک فرآیند فوق العاده پیچیده و ارزشمند است و تلاش برای شبیه سازی آن، درک عمیق تری از طبیعت و معجزه زندگی به ما می دهد.
